ОХУ-ын Хятад руу гаргасан үнэт металлын экспорт 80%-иар өсжээ

Т.Бямбанаран

2025 онд ОХУ-ын БНХАУ руу гаргасан алт, мөнгө зэрэг үнэт металлын экспортод огцом өөрчлөлт гарч, энэ оны эхний хагас жилд 2024 оны мөн үеийнхтэй харьцуулахад 80%-иар өсөж, 1 тэрбум ам.долларт хүрсэн тухай “Trade Data Monitor” компани мэдээлсэн байна. Энэхүү огцом өсөлт нь геополитикийн хурцадмал нөхцөл байдалд дэлхийн үнэт металлын урсгал ихээхэн өөрчлөгдсөнийг илтгэж байна.

Ийнхүү өссөн нь зүгээр нэг тоон үзүүлэлтээс цаашгүй зүйл бус, харин дэлхийн металлын зах зээлд гарч буй бүтэц, чиг хандлагын томоохон өөрчлөлтийн илэрхийлэл гэж судлаачид үзээд байна. Орос улс үнэт металлаа уламжлалт барууны зах зээлүүдээс татан авч, Хятад тэргүүтэй Азийн бусад улс руу чиглүүлэх бодлогыг эрчимжүүлжээ.

Тус улс экспортын зах зээлээ өөрчилж буй нь сонголтоос илүүтэй зайлшгүй байдалд тулгуурласан хэрэг аж. Хориг арга хэмжээнүүдийн улмаас Орос улс үнэт металлын асар их нөөцөө худалдах найдвартай, шинэ зах зээл эрэлхийлэхээс өөр аргагүйд хүрсэн. Жилд 300 тонноос давсан олборлолттой, дэлхийн хоёр дахь том алт үйлдвэрлэгч орны хувьд экспортын тогтвортой суваг нэн чухал байлаа.

Энэ өсөлт нь дэлхийн зах зээл дээр алтны үнэ түүхэн дээд хэмжээнд хүрсэнтэй ч мөн холбоотой бөгөөд 2025 онд ойролцоогоор 28%-иар нэмэгдсэн. Үнийн өсөлтөд дэлхийн эдийн засгийн олон хүчин зүйлс нөлөөлжээ. Тухайлбал, геополитикийн эрсдэл нэмэгдэж, худалдааны маргаан газар авч, төв банкнууд болон хөрөнгийн биржээр арилжаалагддаг сангууд алтыг эрчимтэй худалдан авч буй зэрэг шалтгаанаас үүдсэн байна.

Тоон үзүүлэлтээс гадна, талуудын худалдаа нэмэгдсэн нь дэлхийн түүхий эдийн зах зээлд удаан үргэлжлэх шинэ эдийн засгийн түншлэлүүд бий болж буйг илтгэж байна. Зарим шинжээч уг үйл явдлыг “Хятад стратегийн ач холбогдол бүхий нөөцтэй болж, харин Орос улс экспортын орлогын чухал эх үүсвэрээ хадгалан үлдэж буй харилцан ашигтай хамтын ажиллагаа” хэмээн тайлбарласан юм.

Цаашид ч Орос-Хятадын үнэт металлын энэхүү “коридор” дэлхийн зах зээлд ноёрхсоор байх хандлагатай бөгөөд түр зуурын зохицуулалт бус бүтцийн шинжтэй өөрчлөлт болон тогтох төлөвтэй байгааг шинжээчид хэлжээ. 

Эх сурвалж: mining-technology.com